Noodsituaties aan boord: Mayday Distress knop

Doel van de mayday distress knop

In deze blog wordt bijzondere aandacht gevestigd aan een voor de scheepvaart levensreddende knop. De zogenoemde Distress ofwel noodknop. Bijna alle marifoons zijn voorzien deze noodknop. In geval van nood of een levensbedreigende situatie zoals brand aan boord, zinken van het schip, hartinfarct aan boord, etc. ben je in staat om via één druk op de knop een noodbericht, ofwel distress call, uit te zenden. Deze oproep wordt binnen enkele seconden opgevolgd door een zogeheten ‘distress call accept center’. Via deze digitale snelweg alarmeer je direct de kustwacht en vergroot je hiermee de veiligheid aan boord en kunnen levens worden gered. Belangrijk voor iedere schipper om in ieder geval de basis van deze knop te begrijpen!

De Kustwacht verstuurt vervolgens eerst een distress acknowledgement (=erkenning). Dit betekent dat zij de oproep ontvangen hebben. Een noodbericht wordt namelijk om de 4 minuten opnieuw uitgezonden na het indrukken van de knop (postitie en alarmtoon). Als de kustwacht het distress acknowledgement heeft verstuurt zetten ze deze herhaling uit en mag je verwachten dat de kustwacht direct contact met je opneemt op kanaal 16 (het noodkanaal).

Beschermkap
Om de distress knop te beschermen tegen het per ongeluk, onbedoeld gebruik is er een rood kunststofklepje met klemveer gemonteerd. Vaker zien wij dat bij onzorgvuldig handelen het rode klepje afbreekt. Niet elke leverancier kan de service bieden om een vervangend klepje te leveren. Dus: ga hier zuinig mee om! Zie een voorbeeld beneden.

Internationale noodsignalen

Naast het indrukken van de marifonie noodknop zoals hierboven beschreven, zijn er ook andere signalen die wettelijk geldend zijn als noodsignalen en dus hetzelfde als distress betekenen. Denk hierbij aan zichtbare rook of vlammen, oranje rook, vuurpijlen op zee of het gesproken woord MAYDAY op marifoon noodkanaal 16. Zie de afbeelding beneden voor het volledige overzicht van internationale noodsignalen.

Digital Selective Calling

De noodknop maakt gebruik van DSC ofwel ‘digital selective calling’. Dit is een systeem om digitale informatie over te dragen via de marifoon. Het grote voordeel is dat de schipper niet MAYDAY hoeft in te spreken via de marifoon, maar dat er via één druk op de knop direct een duidelijk voorgeprogrammeerd digitaal bericht wordt verstuurd naar alle schepen binnen het bereik. Dit bericht bevat het noodsignaal, het tijdstip van uitzenden, de positie en roepnaam van het schip. Daarnaast heeft DSC een 15% groter bereik dan gesproken tekst via een marifoon. Bekijk beneden hoe je als schipper het noodsignaal uitzendt:

Noodbericht zonder DSC

Niet alle marifoons zijn uitgerust met DSC. Lees hier over de verschillende soorten marifoons en waar je op moet letten bij de aanschaf. Gelukkig heeft wel iedere marifoon sinds 1996 een ATIS-code. ATIS staat voor Automatic Transmitter Identification System. Dit digitale signaal bevat de roepnaam van het schip en wordt automatisch uitgezonden na het loslaten van de PTT-knop van de marifoon. Zo weet iedereen altijd van wie het (nood)bericht afkomstig is. De procedure voor het noodsignaal zonder DSC is beneden omschreven.

Testen van de distress knop

Het is erg belangrijk dat de noodknoop naar behoren functioneert. In noodsituaties gaat het letterlijk om mensenlevens. Er is helaas geen testmodus om de knop ‘even uit te proberen’. We raden dit overigens sterk af want misbruik van de noodknop met een vals alarm wordt met hoge boetes bestraft. Als je toch wilt testen of de knop in orde is, kan je het beste contact opnemen met de leverancier van jouw marifooninstallatie. In onze online cursus marifonie leggen wij de werking van mayday distress en noodknop in detail uit.